خیالِ دست

سلام

مکانیسم دانشگاه هم تفاوت چندانی ندارد. شما می‌توانید در یک دانشگاه درپیت با یک استاد گلابی مدرک بگیرید همچنان‌که می‌توانید در یک دانشگاه حسابی با یک استاد سختگیر مدرک بگیرید. به هر دوتایش می‌گویند لیسانس، فوق‌لیسانس و دکتری. بعضاً می‌شود رساله‌ی فوق‌لیسانس یک دانشگاه را برد در یک دانشگاه دیگر به عنوان رساله‌ی دکتری دفاع کرد و حتی ممکن است رساله‌ی دکتری یک دانشگاه را ببرند در یک دانشگاه دیگر و به عنوان رساله‌ی فوق‌لیسانس قبولش نکنند! با این استدلال شما و آیت‌الله یزدی، با توجه به اینکه شرط نمایندگی مجلس داشتن فوق‌لیسانس است، شورای نگهبان باید برای داوطلبین مجلس هم یک آزمون برگزار کند! ولی این کار را نمی‌کند و مرجعیت دانشگاه را قبول می‌کند. حالا اینکه چرا مرجعیت حوزه را قبول نمی‌کند، الله اعلم.

سکولاریسم هرچند اسم پرطمطراقی دارد ولی تعریفش خیلی روشن است: جدایی حقوقی میان نهاد دین و نهاد حکومت. یعنی نهاد حکومت برای خودش قانون دارد و نظر نهاد دین (در کشور ما حوزه‌ی علمیه) را در اجرای امورش دخالت نمی‌دهد. دقیقاً همین‌چیزی که آیت الله یزدی گفته: نظر مراجع و مجتهدین محترم است (= بی‌اثر است) ولی ما قانون خودمان را داریم. مگر حکومت‌های سکولار چه می‌گویند؟ می‌گویند نظر کلیسا محترم است ولی نظرش را در سیاست‌گذاری‌ها دخالت نمی‌دهیم و قانون خودمان را اجرا می‌کنیم. اگر شما می‌گویید این موضوع عقلانی است، دارید عقلانی بودن سکولاریسم را تأیید می‌کنید. ضمن اینکه سکولار بودن ضرورتاً تناقضی با دینی بودن ندارد.

جمله‌ی آقای روحانی هم (فارغ از درستی و نادرستی‌اش) ربطی به سکولاریسم ندارد.

چطور؟ چی می‌گفت آقای غرضی؟

سلام بر حجت عزیز

حرف من این نبود که حکومت ما سکولار شده، معلومه که خیلی فاصله است با سکولاریسم. حرفم این بود که داره به سمت سکولاریسم پیش می‌ره. من هنوز نهاد دین رو حوزه‌ی علمیه می‌دونم ولی البته نمی‌تونم منکر این روندی که توصیف کردی هم بشم. در صورتی که نهاد دین مساوی با رهبر بشه، دیگه حرف زدن از سکولاریسم هم بی‌وجهه میشه، نه از این جهت که بین نهاد دین و نهاد حکومت جدایی رخ نمی‌ده، بلکه از این جهت که دیگه نهاد دین از بین میره و در نهاد حکومت منحل میشه.

رفتار شورای نگهبان قابل پیش‌بینی بود. قبلاً هم خیلی‌ها گفته بودند که فشار و سخت‌گیری داخلی بیشتر خواهد شد. بالاخره حکومتی که عادت کرده به شاخ و شانه کشیدن، وقتی مجبور به «نرمش قهرمانانه»اش می‌کنند، شاخ و شانه‌هایش را برای مردم خودش خواهد کشید. حکایت همان پیرزن عرب است که درباره‌ی پسرش می‌گفت اسدٌ علیَّ و فی الحروبِ نعامة: در برابر من شیر است و در جنگ‌ها شترمرغ!

البته هنوز ماجرا تمام نشده. رسم است بعد از اعلام رد صلاحیت‌ها به سبک قبایل بدوی تازه شیخوخیت و چانه‌زنی شروع می‌شود. بنشینیم، نگاه کنیم، ببینیم نتیجه‌ی تعاملات حضرات چه می‌شود.

چه جالب! پس آقای غرضی هم دستی بر آتش نظریه‌پردازی دارد. بهش نمی‌اومد. ممنون به‌خاطر توضیحات.

سلام

۱- اصلاً اینطور نیست. آدم‌های بی‌سواد تا دلتان بخواهد از دانشگاه خارج می‌شوند و به این راحتی‌ها هم نمی‌شود آنها را باسواد کرد. منبع فتوای آقای هاشمی را لطفاً بفرمایید. حرف آقای روحانی هم که فتوا نبوده. هر حرفی یک مجتهد بزند که فتوا نیست! با این حساب شما می‌گویید دو نفر از کسانی که شورای نگهبان تأیید کرده صلاحیت نداشته‌اند. این را اضافه می‌کنیم به ناکارآمدی‌های دیگر شورای نگهبان.

۲- اتفاقاً اعضای مجلس خبرگان که کاره‌ای نیستند. بندگان خدا سالی دوبار جمع می‌شوند و بیانیه‌ای می‌دهند و بعد می‌روند خدمت رهبری گزارش می‌دهند. فقط هنگامی که رهبری فوت شود، آنها باید یک انتخاب انجام دهند،‌ که آن هم طبق نظر آیت الله مصباح یزدی آنها انتخاب نمی‌کنند، فقط کشف می‌کنند. اتفاقاً چون مجلس کارش با امور روزمره‌ی مردم است به‌مراتب کار مهم‌تری انجام می‌دهد.

حرف غرضی را هم اشتباه فهمیده‌اید. اتفاقاً غرضی دارد بین شرع و قانون تفکیک قائل می‌شود.

اگر اعضای مجلس خبرگان آنجا کار خاصی انجام می‌دهند، خب بگویید تا ما هم روشن شویم. ما که چیزی تابحال ندیده‌ایم. فقط عکس‌هایش منتشر می‌شود که آن هم خیلی نزدیک است به توصیفی که شما کردید.

یک جوری صحبت می‌کنید انگار بنده وکیل هاشمی و سید حسن هستم یا طرفدارشان هستم. قرار نیست هرکسی با آنها مخالف بود با اینها موافق باشد.

درباره‌ی بیسوادی خروجی دانشگاه‌ها هم باید عرض کنم که این بیسوادی در مقایسه با دانشگاه‌های اروپا و آمریکا سنجیده می‌شود. ولی به هر حال اگر در این مملکت کسی گره‌ای را باز می‌کند یا پیچی را می‌چرخاند از همین دانشگاه است. اگر منظور از علوم انسانی رشته‌هایی مثل روانشناسی و جامعه‌شناسی و علوم سیاسی و اقتصاد باشد، در علوم انسانی ما فقط دانشگاه را داریم. حوزه که در این زمینه‌ها حرفی ندارد. اگر می‌گویید دارد بفرمایید چه حرفی؟ چند تا کتاب در زمینه‌ی علوم سیاسی یا حقوق بین‌الملل که در حوزه کار شده باشد را نام ببرید.

حقوق آن بخشش که به فقه مربوط می‌شود کار حوزه است ولی حقوق بین الملل چه ربطی به حوزه دارد؟ بروم سراغ اسامی‌ای که قطار کرده‌اید:

محقق داماد: اوّلاً تحصیلاتش منحصر به حوزه نبوده و در دانشگاه کاتولیک لوون تحصیل کرده. ثانیاً در مجموعه آثارش خبری از اثری درباره‌ی حقوق بین الملل نیست. فقط یک ترجمه است که آن هم اثر پژوهشی به حساب نمی‌آید.

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D9%85%D8%B5%D8%B7%D9%81%DB%8C_%D9%85%D8%AD%D9%82%D9%82_%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AF

کاتوزیان: واقعاً تعجب کردم که این بنده‌ی خدا را از محصولات حوزه خوانده‌اید! مرحوم کاتوزیان فقط دوران دبیرستانش را در دبیرستان علمیه خوانده. بقیه‌ی تحصیلاتش همه در دانشگاه بوده.

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%DA%A9%D8%A7%D8%AA%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D9%86

رهایی: ایشان را نمی‌شناسم. هرچه گشتم آثارش را پیدا نکردم.

میرمحمدی: این بنده خدا هم علاوه بر حوزه در دانشگاه درس خوانده. اتفاقاً حقوق بین الملل هم خوانده. بنابراین آثار حقوق بین المللش مربوط می‌شود به تحصیلات دانشگاهی‌اش.

http://smmirmi.andishvaran.ir/fa/scholarmainpage.html

سروش محلاتی: ایشان هم هیچ اثری در حقوق بین الملل و علوم سیاسی ندارد. اگر دارد ذکر کنید.

درباره‌ی جناب میرباقری و فیزیک اسلامی و ریاضی اسلامی‌اش هم همینقدر بگویم که دستمایه‌ی طنز برای اساتید و دانشجویان فلسفه علم است. بعید می‌دانم حتی بشود یک فیزیک‌دان و ریاضی‌دان را پیدا کرد که با خواندن کتب فرهنگستان علوم انسانی بتواند جلوی خنده‌اش را بگیرد.

دوست گرامی، یک ادعای اشتباه کردی، ادعایت را پس بگیر. حوزه به جز علوم اسلامی (فقه و اصول و تفسیر و ...) حرف خاصی در رشته‌های علوم انسانی و علوم اجتماعی ندارد. طبیعی هم است که حرفی نداشته باشد،‌ چون موضوع بحث حوزه این چیزها نیست.

تعجب می‌کنم. شما اصلاً جواب من را خواندید؟!

ادعای من این بود: «اگر منظور از علوم انسانی رشته‌هایی مثل روانشناسی و جامعه‌شناسی و علوم سیاسی و اقتصاد باشد، در علوم انسانی ما فقط دانشگاه را داریم. حوزه که در این زمینه‌ها حرفی ندارد. اگر می‌گویید دارد بفرمایید چه حرفی؟ چند تا کتاب در زمینه‌ی علوم سیاسی یا حقوق بین‌الملل که در حوزه کار شده باشد را نام ببرید.» پس ادعای من را درست نقل کنید.

امّا درباره‌ی کتب فرهنگستان. فرض کنید من بنشینم آسمان و ریسمان ببافم و اسمش را هم بگذارم شیمی و با رانتی که دارم کتابش کنم و چاپش کنم. آیا من شیمی‌دان شده‌ام؟ برای اینکه تأیید شود که من شیمی‌دان هستم و اثرم در زمینه‌ی شیمی بوده، باید عالمان حوزه‌ی شیمی اثر من را تأیید کنند وگرنه هر کسی می‌تواند اراجیف چاپ کند. شما بین عالمان فیزیک و ریاضیات جستجو کنید ببینید چند نفر کتب فرهنگستان را به عنوان اثر علمی قبول می‌کنند؟ من به شما می‌گویم، هیچ‌کسی قبول ندارد. پس اسم این کتاب‌ها را نگذارید علوم انسانی. اساتید علوم انسانی و همچنین اساتید ریاضی و فیزیک اینها را قبول ندارند.

امّا بعد. مگر من گفتم آقای میرمحمدی حقوق بین‌الملل کار نکرده که برای من کتاب‌هایش را لیست کرده‌اید؟ پاسخ من را بخوانید ببینید جلوی اسم ایشان چه نوشته‌ام: «این بنده خدا هم علاوه بر حوزه در دانشگاه درس خوانده. اتفاقاً حقوق بین الملل هم خوانده. بنابراین آثار حقوق بین المللش مربوط می‌شود به تحصیلات دانشگاهی‌اش.» پس من گفته‌ام که آثار حقوق بین‌الملل دارد ولی این آثار مربوط به تحصیلات دانشگاهی ایشان است چون رشته‌اش اصلاً این بوده. اگر با خواندن دروس حوزوی و اکتفا کردن به آنها می‌شد در حقوق بین‌الملل کار جدی انجام داد که الان ما باید هزاران حقوق‌دان بین‌الملل داشته باشیم!

درباره‌ی آقای رهایی هم باید بگویم مرحبا بناصرنا! خب در همان لینکی که گذاشته‌اید ببینید تحصیلات ایشان چیست. ایشان فوق‌لیسانس و دکتری در حقوق بین‌الملل دارد. این را کنار می‌گذارید و چسبیده‌اید به عمامه‌ی ایشان؟! وقتی می‌گویم حوزه در حقوق بین‌الملل کاری نکرده معنایش این نیست که هیچ کدام از متخصصان این امر عمامه ندارند! معنایش این است که حوزه مستقلاً کاری نکرده. ولی در عوض دانشگاه تا دلتان بخواهد مستقلاً کار کرده و همه‌ی متخصصین حقوق بین‌الملل ما تحصیلات دانشگاهی دارند.

بسیار خوب. در ویکی‌پدیا این آثار را نگذاشته بودند. ولی همان‌طور که قبلاً تذکر دادم ایشان هم مثل دو مورد قبلی تحصیلات دانشگاهی دارند. متأسفانه شما نتوانستید حتی یک نفر مثال بزنید که بدون اینکه گذارشان به دانشگاه افتاده باشد کار خاصی در حقوق بین‌الملل کرده باشند. ولی من می‌توانم ده‌ها و بلکه صدها نفر مثال بزنم از آدم‌های دانشگاهی که بدون اینکه گذارشان به حوزه افتاده باشد در حقوق بین‌الملل کار کرده باشند. حالا شما که مدعی انصاف هستید بفرمایید که در این زمینه حوزه می‌تواند ادعا داشته باشد یا دانشگاه؟

تازه این مبحث حقوق بین‌الملل است که همان‌طوری که گفتید چون بحث حقوق است و حقوق ما با فقه پیوند خورده، حوزه باید بیشترین کار را کرده باشد. برای همین هم است که کتب آقای کاتوزیان سرشار از اصطلاحات فقهی است. کسانی که لیسانس حقوق در ایران می‌خوانند باید چند واحد فقه و اصول و صرف و نحو بگذرانند. نکند این را هم می‌خواهید به پای حوزه بنویسید؟

در علوم دیگر از جمله روانشناسی، جامعه‌شناسی، علوم سیاسی، اقتصاد، مردم‌شناسی و ... دست حوزه از این هم خالی‌تر است. ما به اینها می‌گوییم علوم انسانی و اصلاً‌ با اینها است که می‌شود مملکت را اداره کرد،‌ نه با علومی که شما در حوزه می‌خوانید. همین حالا هم مملکت با این علوم اداره می‌شود: برنامه‌ی بودجه‌ی هر سال، برنامه‌های اوّل و دوم تا ششم، چشم‌انداز بیست‌ساله و ... همه با توجه به این علوم نوشته شده‌اند نه آنچه شما در حوزه می‌خوانید. نویسندگان این برنامه‌ها و برنامه‌ریزهای مملکت هم عموماً اساتید دانشگاه هستند یا تحصیلات دانشگاهی دارند، نه مراجع تقلید یا مجتهدین بنام. پس چرخ مملکت را دانشگاه دارد می‌چرخاند و نه حوزه.

من دیگر در این باره بحثی ندارم که انجام دهم. فکر کنم اگر ذره‌ای انصاف موجود باشد حقیقت روشن است.

لابد ما تاحالا درباره‌ی چیزهای متفاوتی حرف می‌زده‌ایم.